SEZONSKI RADNIK- ČOVEK KOJI IMA SVOJA PRAVA

By /

Sezonski poslovi, naročito u oblasti poljoprivrede poznati su kao izvor većih prihoda za vreme leta.

Sezonski radnici, popularni „sezonci“, tada su u prilici da rade po znatno višim dnevnicama.

Nije nepoznat ni trend medju gradskom omladinom koja koristi slobodno vreme tako što će se obreti u ulozi berača voća ili neke druge kulture. Ipak, godinama unazad sezonski radnici nisu uživali neka veća prava, te je istovremeno njihov tretman zavisio od samog gazde koji bi ih angažovao. Česti su bili i slučajevi da smo „uvozili“ sezonce iz susednih nam zemalja, naročito Rumunije i Bugarske, jer su ovi radnici bili spremni da rade za nižu dnevnicu.

Iako je stopa nezaposlenosti[1] u Srbiji u prvom kvartalu 2018. godine iznosila skoro 15%, dok je izražena nezaposlenost mladih starosti od 15-24 godine I iznosi 34,6%, za obavljanje sezonskih poslova uz čak troduplo veće dnevnice se ipak odlučuju naši susedi, te se povećao broj bosanskih državljana koji su spremni za sezonski rad u našoj zemlji.

Narodna skupština Republike Srbije, 28.juna tekuće godine donela je Zakon[2] koji poboljšava položaj sezonskog radnika. Zakon[3] se u uvodnim odredbama pre svega osvrće na specifičnost sezonskog rada, reguliše pojednostavljeno radno angažovanje sezonskih radnika, kao i način plaćanja poreza i doprinosa za ove radnike.

Uzimajući u obzir geografske karakteristike naše zemlje, ovaj Zakon[4] reguliše sezonski rad u oblastima: poljoprivrede, šumarstva i ribarstva, koje su u Zakonu obuhvaćene zajedničkim nazivom“sezonski poslovi“.
Sa aspekta Zakona[5], potrebno je razgraničiti 2 pojma. To su pojmovi:
  1. Poslodavac- preduzetnik/pravno lice koje obavlja neku od ranije navedenih delatnosti
Ili fizičko lice, nosilac/član poljoprivrednog gazdinstva koje se bavi poljoprivrednom proizvodnjom u skladu sa ovim Zakonom.
  1. Sezonski radnik- je fizičko lice koje poslodavac angažuje za rad na sezonskom poslu uz naknadu.
  • Veoma je važno da sezonski radnik za obavljeni rad dobija naknadu(novčana protivvrednost), jer se u suprotnom odredbe ovog Zakona[6] neće odnositi na njega.
  • Za lica koja su mladja od 18 godina važe posebni uslovi angažovanja na sezonskim poslovima.
  • Na strane državljane koji se angažuju kao sezonski radnici u RS primenjuju se odredbe ovog Zakona, te se na ovaj način pojednostavljuje I njihovo angažovanje na sezonskim poslovima.
Svaki sezonski radnik ima pravo na osnovu ovog Zakona[7] da bude upoznat sa uslovima rada, što istovremeno predstavlja obavezu poslodavca. Neke od informacija koje je poslodavac dužan da predoči sezonskom radniku su:
  • Mesto rada
  • Poslovi koje će obavljati
  • Očekivanom trajanju radnog angažovanja
  • Uslovima za bezbednost i zdravlje na radu
  • Visini naknade koju angažovani radnik dobija za obavljen rad

Član 6 ovog Zakona[8] izričito ustanovljava da radno vreme sezonskog radnika ne sme trajati duže od 12 sati dnevno, kao I 30 minuta obaveznog  odmora koji mora postojati na 8 sati dnevnog rada.

Svaki sezonski radnik mora dobiti naknadu za svoj rad, u neto iznosu, po satu svog rada, dok poreze i doprinose uplaćuje poslodavac. Takodje, naknada ne sme biti niža od one koja je utvrdjena Zakonom. Počev od prvog dana angažovanja sezonskih radnika, poslodavac je dužan da Poreskoj upravi dostavi podatke za izradu evidencione prijave, u elektronskom formatu.

Takodje, Zakon[9] sezonskom radniku jemči I prava iz zdravstvenog osiguranja, npr. U slučaju povrede na radu, bolesti…
  • Poslodavac (fizičko/pravno lice koje je zakonom određeno kao poslodavac), može istog sezonskog radnika angažovati najviše 120 radnih dana u kalendarskoj godini.

Nadzor nad primenom ovog zakona[10] vrši Poreska uprava, poljoprivredna inspekcija, I inspekcija rada.

Raspon novčanih kazni utvrđen ovim zakonom[11] zavisi od toga da li se kao poslodavac javlja fizičko ili pravno lice.

Dok kod pravnog lica iznosi kazni variraju  i do 1.000.000 dinara, u zavisnosti od prekršaja koje učini poslodavac, u slučaju kada se kao poslodavac javlja fizičko lice, iznos novčane kazne, u zavisnosti od prekršaja može iznositi I do 50.000 dinara.

Izvori:

[11] http://www.parlament.gov.rs/upload/archive/files/cir/pdf/zakoni/2018/2265-18.pdf

Autor teksta:

PRATITE NAS NA INSTAGRAMU: kliknite ovde.
PRATITE NAS NA FACEBOOK-U: kliknite ovde.

*Napomena: Tekstovi u okviru projekta, priredjeni su u vidu stručnih radova i predstavljaju vrstu pisanog rada koji sadrži korisne priloge iz domena određene struke. Stručni rad ne mora biti izvorno istraživanje i ne mora sadržati nove, originalne naučne spoznaje i rezultate. Njegova osnovna svrha sastoji se u prikupljanju i tumačenju već poznatih činjenica, informacija, stavova i teorija, na način koji doprinosi širenju naučnih spoznaja, razvijanju novih pristupa u interpretaciji i primeni postojećih naučnih rezultata i prilagođavanju tih rezultata potrebama savremene teorije i prakse. Udruženje Nomotehnički Centar iz Beograda, ne odgovara za tumačenje prikupljenjih činjenica, informacija, stavova i teorija u autorskom radu, svaki autor odgovara za tačnost informacija u svom radu.

Svako kopiranje, umnožavanje, objavljivanje i distribuiranje celine ili delova teksta predstavlja povredu autorskog prava i krivično delo (shodno odredbama Zakona o autorskom i srodnim pravima i Krivičnog zakonika).

Korišćenje delova teksta dozvoljeno je shodno autorskom pravu i uz saglasnost Udruženja Nomotehnički Centar kao i autora: Marija Mijajlović.

ODRICANJE OD ODGOVORNOSTI – Sadržaj internet mesta služi u informativne i edukativne svrhe. Odgovarajući pravni instrumenti imaju prednost u odnosu na informacije sadržane na internet prezentaciji. Udruženje Nomotehnički Centar iz Beograda ne prihvata odgovornost za bilo kakvu upotrebu infromacija sadržanih na internet prezentaciji.

Scroll to Top